Borsa yatırımcıları tek ses "#borsadaislemleriptaledilsin"

Kahramanmaraş’ta 6 Şubat 2023 Pazartesi sabahı saat 04.17 sıralarında 7.7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Meydana gelen depremin ardından aynı gün saat 13.25 sıralarında 7.6 büyüklüğünde ikinci bir deprem meydana geldi.

Depremin Haftanın ilk işlem günü Borsa seansı açılmadan meydana gelmesi nedeniyle yatırımcılar Borsa İstanbul'un neden kapanmadığı konusunda yetkililerden cevap bekliyor.

Bu kapsamda twitterda bir araya gelen Borsa Yatırımcıları Borsa insiyatif grubu oluşturarak seslerini kamuoyuna duyurmak istiyor.

Yatırımcılar; Depremin ardından Türkiye'de yaşanan bu acı felaketin henüz bilançosu ortaya çıkmamışken, çoğu yatırımcının can havliyle eş dost ve akrabalarının durumu ile ilgili bilgi almak için deprem bölgesine yönelmesi, hali hazırda da depremzede yatırımcıların olması ve gönüllü olarak bölgeye yardıma giden bir çok yatırımcının deprem bölgesinde yatırım araçlarına ulaşacakları internet, banka şubesi ve GSM kesintileri nedeniyle işlem yapamadıklarını belirtiyorlar. 

Bunun haricinde yatırımcılar 6-7 Şubat 2023 tarihlerinde Borsa İstanbulda yaşanan sert satışların kimler tarafından niçin yapıldığının da araştırılmasını istiyorlar.

Yatırımcıların bir kısmı da aynı zamanda 20 Şubat 2023 tarihine kadar Borsa İstanbulun işleme açılmaması gerektiğini belirtiyor.

Bu kapsamda twitterda bir araya gelen yatırımcılar ve  Borsa insiyatif grubu #borsadaislemleriptaledilsin hashtagi ile bir araya gelerek bir bildiri yayınladı.

İşte bildiride yer alan talapler ;

Borsa İnisiyatif Grubu Kamuoyu Açıklaması 
Kamuoyuna duyurumuzdur, 

06 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli büyük deprem felaketleri sonrasında, 08 Şubat 2023 tarihinde mücbir sebep ile tatil edilen Borsa İstanbul'un, 06-07 Şubat tarihlerinde mevzuata aykırı bir şekilde açık kalması nedeniyle özellikle deprem bölgesinde yaşayan vatandaşlarımız olmak üzere, bölgeye intikal eden görevli/gönüllü yüz binlerce insanımız yaşanılan sağlıksız fiyat oluşumlarından mağdur olmuştur. 

Borsa İstanbul piyasa değeri bu iki günde 650 milyart erimiştir. Bu durumdan doğrudan etkilenen vatandaşlarımız MKK verilerine göre toplam yatırımcı sayısının %10'unu teşkil ederken, dolaylı yoldan etkilenen vatandaşlarımız ile birlikte ise %30'un üzerinde yatırımcının mağdur olduğu tahmin edilmektedir. Bu kapsamda Salı günü ve iptal edilen Çarşamba günü kredili hisse senedi taşıyan ve/veya Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda pozisyonu olan on binlerce mağdur/dolaylı yoldan etkilenen vatandaşlarımızın pozisyonları resen kurumlar tarafında kapatılmak zorunda kalmıştır. Bahse konu bu mağduriyetlerin giderilmesi ve yatırımcıların sesinin duyurulması için Borsa İnisiyatif Grubu'nu teşkil etmiş bulunuyoruz. 

Aşağıda kaleme aldığımız istekler biz bireysel yatırımcılar ve piyasanın tüm katılımcıları için ortak payda gözetilerek, sermaye piyasamızın geleceğe daha güvenle bakmasını sağlayacak tedbirler olup ivedilikle yürütme organlarından beklediğimiz taleplerdir. 

Sizlerden isteğimiz bahse konu taleplerin Cumhurbaşkanlığı'na, Siyasi Parti Başkanlıkları'na, Sivil Toplum Kuruluşları'na, Borsa İstanbul A.Ş.'ye ve Sermaye Piyasası Kurulu'na iletilmesidir. 

Acil Mağduriyet Giderici Öneriler 

1.    06 Şubat ve 07 Şubat 2023 tarihli geçmiş tüm işlemler BORSA İSTANBUL A.Ş.'nin BFIY - BORSACILIK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİGİ 39 Maddesi 1. Fıkrası gereği kapatılan seans olan 08 Şubatta iptal edilen tüm işlemler gibi yine BİAŞ yani BORSA İSTANBUL A.Ş' nin "Emirlerin ve İşlemlerin Borsa Tarafından iptali" b maddesinin 1-c bendi uyarınca iptal edilmelidir. Bunu yaparken hukuki çekinceler ve takas problemleri olsa da afet ve özel durumlar başlığı ile açıklanarak iptal edilmelidir. Bu iptalin gerçekleşmesi aynı zamanda ayrı bir mağduriyet yaratmış olan KREDİ/TEMERRÜT konusunu da çözmüş olacaktır. Her ne kadar bazı kurumlar KREDİ/TEMERRÜT faiz oranlarını sıfırlamış ya da yarı yarıya düşürmüş olsalar da bu konuda ARACI KURUMLAR . BIRLIGI  tarafından ortak bir mutabakat sağlanamamıştır.
2.    Aracı kurumlar tarafında TAKASBANK A.Ş. tarafından sıkı talep edilen %35'1ik özkaynak karşılama oranı geçici bir süre azami %20 seviyesine çekilmelidir. Ayrıca Takasbank tarafından 08 Şubat 2023 Çarşamba günü aracı kurumlara iletilen teminat tamamlama tutarlarının nakit kapatma şeklinde yapılmasına yönelik bildirimi iptal edilmelidir. Borsa açılış tarihine kadar işletilen ve işletilecek kredi ve temerrüt faizleri yatırımcı hesaplarına iade edilmelidir. Böylelikle aracı kurumlar üzerinde resen satış yapılma zorunluluğu azalmış olacaktır.

3.    Mevcutta 15 Şubat 2023'e kadar kapalı olan Borsa İstanbul'un açılışı en erken 20 Şubat'a ertelenmelidir.
4.    Deprem bölgesindeki mağdur vatandaşların Şubat Vadeli endeks, Pay vadeli ve Varant pozisyonları 03 Şubat 2023 kapanış fiyatlarından nakdi uzlaşıya konu edilmelidir.
5.    Geçmişte yaşadığımız Covid-19 Pandemi döneminde uygulandığı gibi arz talep dengesi düzgün bir şekilde işleyinceye kadar, açılış seansından itibaren AÇIGA SATIŞ YASAGI devam etmelidir.
6.    Aracı kurumlar arasında açığa satışa imkan tanıyacak gün içi virman hareketlerine arz talep dengesi düzgün bir şekilde işleyinceye kadar sınırlama getirilmelidir.
7.    Açılış seansından itibaren geçerli taban/ tavan uygulaması arz talep dengesi düzgün bir şekilde işleyinceye kadar %5 olarak değiştirilmelidir.

Sağlıklı Fiyat Hareketi Oluşmasına ilişkin Öneriler 

1.    Emeklilik fonlarının hisse oranlarının minimum %20'ye çıkarılması konusunda mevzuatta düzenleme yapılmalıdır.
2.    Türkiye Varlık Fonu'nun, bahse konu emeklilik fonlarına veya doğrudan hisselere yatırım yapacağı duyurulmalıdır.
3.    Kurumsal olarak BIST üzerinden hisse alacak kurumlara en az 1 yıl vergi muafiyeti getirilmeli ve böylelikle talep oluşturulmalıdır.
4.    Şirketler ve hakim hissedarlar, hisselerinde geri alım yapmaları yönünde teşvik edilmelidir.
5.    Şirketler tarafından alınacak temettü kararlarının hızlandırılması ve temettü dağıtım günlerinin erkene çekilmesi, temettü üzerinden kesilen stopajın düşürülmesi suretiyle teşvik edilmelidir.
6.    Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası'nda işlem gören pay vadeli şubat kontratları ve varantlar fiziki eşleşme ile kapatılmalı ve arbitraj fonları açısından geçiş için kolaylık sağlanmalıdır.
7.    Halka açık şirket yönetimleri, yaşanan bu büyük afetin 2023 yılı hedefleri kapsamında şirketlere olan etkilerini şeffafça ve ivedilikle yatırımcılar ile paylaşmalıdır.
8.    Halka arz ve bedelli gibi piyasa likiditesini olumsuz etkileyecek kararlar piyasada sağlıklı fiyat oluşumu sağlanmasına kadar ertelenmelidir.
9.    Her ne kadar sağlıklı fiyat oluşumunun sağlanması açısından getirilse bile piyasa tarafından olumsuz algılanan ve hisse senetlerinin üzerinde arz yönlü baskı oluşmasına neden olan günlük işlem yasağı olan hisselerde; brüt takas, kredili işlem yasağı, VBTS, internet emir yasağı vb. yasaklar, piyasadaki likiditeyi arttırmak amacıyla, arz talep dengesi düzgün bir şekilde işleyinceye kadar kaldırılmadır.